Αρχή της ραθυμίας είναι η αναβολή. Ας μην αναβάλλουμε, λοιπόν, για αύριο τη διόρθωσή μας, «γιατί δεν ξέρουμε τι θα φέρει η αυριανή μέρα» (Παροιμ.27:1), ούτε να λέμε ότι θα νικήσουμε την κακή συνήθεια σιγά-σιγά, γιατί αυτό το «σιγά-σιγά» δεν θα φτάσει ποτέ.
Για τούτο, πάνω απ’ όλα πρέπει πιο πολύ να κλαίμε: Για το ότι, επειδή οι κακοί στην εποχή μας έγιναν πολλοί, τα κακά δεν προκαλούν πια ντροπή σ’ εκείνους που τα διαπράττουν.
Ότι γίνεται στον καιρό του, είναι χρήσιμο. Ότι γίνεται άκαιρα, όχι μόνο άχρηστο είναι, αλλά και βλαβερό.
Ακόμα κι αν ζεις ανώτερη πνευματική ζωή, δεν θα αποκτήσεις καμία παρρησία στο Θεό, εφόσον αδιαφορείς για τους αδελφούς σου που χάνονται.
Δε θα χρειάζονταν λόγια, αν έλαμπε η ζωή μας. Δεν θα χρειάζονταν δάσκαλοι, αν επιδεικνύαμε έργα. Κανείς δε θα παρέμενε άπιστος, αν εμείς ήμασταν πραγματικοί χριστιανοί.
Δώσε ψωμί, όσο μπορείς. Δεν έχεις ψωμί; Δώσε τουλάχιστον έναν οβολό. Δεν έχεις οβολό; Δώσε ένα ποτήρι δροσερό νερό. Δεν έχεις ούτε αυτό; Πένθησε μαζί με τον θλιμμένο και θα λάβεις μισθό. Γιατί ο μισθός εξαρτάται από τη προαίρεσή σου και όχι από το τι μπόρεσες να κάμεις.
Θεμέλιο της πνευματικής μας ζωής είναι η ταπείνωση. Όσα κι αν κτίσεις και ελεημοσύνη και προσευχές και νηστείες και οποιαδήποτε άλλη αρετή, αν δε βάλεις πρώτα ως θεμέλιο αυτή, ματαιοπονείς και όλα όσα χτίζεις θα γκρεμιστούν εύκολα, όπως έπεσε το σπίτι εκείνο, που είχε οικοδομηθεί στην άμμο. Δεν υπάρχει κανένα, μα κανένα από τα κατορθώματά μας, που δεν έχει ανάγκη από την ταπεινοφροσύνη, για να μπορέσει να σταθεί.
Ποιο θέλεις να αναφέρουμε; Τη σωφροσύνη, την περιφρόνηση των χρημάτων, το καθετί, όλα αποδεικνύονται ακάθαρτα και θεομίσητα και αηδή χωρίς ταπείνωση. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να την έχουμε πάντοτε μαζί μας και στα λόγια μας και στα έργα μας και στις σκέψεις μας και πάνω στην ταπείνωση να χτίζουμε όλη μας τη ζωή.
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
