Του π. Ηλία Μάκου
Στον τόπο καταγωγής της οικογένειας των Μελάδων, τον Παρακάλαμο Ιωαννίνων, τελέστηκε την Κυριακή 13 Οκτωβρίου επιμνημόσυνη δέηση, από το Σεβ. Μητροπολίτη Κονίτσης Ανδρέα, στη μνήμη του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά.
Ο δήμαρχος Πωγωνίου Κων/νος Καψάλης αναφέρθηκε στο ηρωικό παλικάρι, που αλώνισε τη Μακεδονία, ενισχύοντας τους κατατρεγμένους Έλληνες και με το θάνατό του ξεσήκωσε ένα ολόκληρο Έθνος.
Η δυναμική προσωπικότητα του Παύλου Μελά και η δράση του, είναι πιο επίκαιρες από ποτέ. Η ελληνική ιστορία γράφει το όνομα του καπετάν Ζέζα με χρυσά γράμματα. Σε αυτόν το μεγάλο ήρωα αξίζει κάθε δόξα και τιμή. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τον αγώνα και τη θυσία του γιατί η μνήμη είναι οδηγός για ένα καλύτερο αύριο.
Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο εκπαιδευτικός του δημοτικού σχολείου Παρακαλάμου Θωμάς Δημητρίου με θέμα: “«Παύλος Μελάς: Η Πογδόριανη, η οικογένεια, ο αγώνας για την ελευθερία», όπου παρουσίασε βιογραφικά στοιχεία και ανδραγαθήματα του ήρωα αγωνιστή Παύλου Μελά και ανέδειξε την αγάπη του για τη Μακεδονία.
Χαιρετισμό απηύθυνε η βουλευτής Ιωαννίνων της Ν.Δ. Μαρία Κεφάλα, τονίζοντας τη σπουδαιότητα και τη γενναιότητα του αγώνα του Παύλου Μελά.
Η εκδήλωση περιλάμβανε ακόμη κατάθεση στεφάνων, απαγγελία ποιημάτων από τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου και του Γυμνασίου Παρακαλάμου.
Η καταγωγή των Μελαδων
Η απώτερη καταγωγή της οικογένειας του Παύλου Μελά είναι από την Παηδονιά της παλαιάς Πογδόριανης, που σήμερα αποτελεί οικισμό της κοινότητας Ρεπετίστα, η οποία παλαιότερα, δηλαδή πριν από 3-4 δεκαετίες, ήταν μια κοινότητα με τον Παρακάλαμο.
Η καταγωγή της οικογένειας Μελά από τον Παρακάλαμο έγινε ευρύτερα γνωστή τα τελευταία χρόνια, αν και από το 1968 ο απόγονος της οικογένειας Λέων Μελάς έγραψε για τον πύργο των Μελάδων στην Παϊδονιά του Παρακαλάμου.
Ο Ιωάννης Μελάς το έτος 1990 αναστήλωσε κάπως τον Πύργο Μελά, όπου τοποθέτησε σχετική πλακέτα και ανύψωσε την γαλανόλευκη σημαία.
Στον κεντρικό δρόμο του Παρακαλάμου, λίγο πιο κάτω από την πλατεία, βρίσκεται το άγαλμα του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά, το οποίο φιλοτέχνησε η εγγονή του Ναταλία.
Υπηρέτης της ιδέας της μακεδόνας
Ο Παύλος Μελάς έβλεπε τη Μακεδονία και σαν γεωγραφικό χώρο, αλλά και σαν ιδέα, που ξεπερνά το χρόνο.
Η ιδέα-Μακεδονία ήταν η μητέρα και τροφός του πνευματικού του βίου, γι’ αυτό και θυσιάστηκε γι’ αυτή.
Μακεδονία για τον Παύλο Μελά σήμαινε «έρωτας», δηλαδή μια δυνατή ροπή και ισχυρή παρόρμηση. Η Μακεδονία ήταν γι’ αυτό η συνειδητή βίωση της ελευθερίας.
Η προάσπιση της ελευθερίας της Μακεδονίας ήταν η βασική προϋπόθεση, που τον οδήγησε στην ανάληψη πράξεων ευθύνης και συνείδησης.
Ήξερε την αξία της ελευθερίας της Μακεδονίας, γι’ αυτό ήταν αποφασισμένος και με γυμνά χέρια, αλλά με πυρωμένη ψυχή, να πολεμήσει για να τη κρατήσει.
Η Μακεδονία ήταν το πάθος του. Η ιδέα-Μακεδονία έδωσε στο θάνατό του ένα περιεχόμενο πλατύτερο. Δεν ήταν μόνο ένα απλό πεπρωμένο. Ήταν το χρέος του, αφού ήξερε ότι τίποτε δεν κερδίζεται χωρίς θυσία…