Οι Ουκρανοί στρατιώτες που έφτασαν στην Ελλάδα φέρουν πάνω τους τα ανεξίτηλα σημάδια του πολέμου: ένας με ουλή στο κεφάλι, άλλος με ακρωτηριασμένα και τα δύο πόδια πάνω από το γόνατο, ενώ κάποιοι κουβαλούν αόρατα ψυχικά τραύματα από την τριετή σύγκρουση που έχει καταστρέψει την πατρίδα τους.
Σύμφωνα με το reuters.com, άνδρες, 22 στο σύνολο, είχαν πάρει ένα λεωφορείο που διέσχισε πάνω από 1.000 χιλιόμετρα από την ουκρανική πόλη Λβιβ κι έφτασαν σε ένα μοναστήρι, χτισμένο σε ένα βράχο στην ορεινή χερσόνησο του Άθω στη βόρεια Ελλάδα, όπου ήλπιζαν να ξεφύγουν από τις στοιχειωμένες μνήμες του πεδίου της μάχης.
Κατά την τετραήμερη παραμονή τους, στο πλαίσιο προγράμματος ψυχολογικής υποστήριξης που διοργανώθηκε από τις ουκρανικές αρχές, οι στρατιώτες πραγματοποίησαν προσκύνημα σε περίπου δώδεκα μοναστήρια στις πλαγιές του Αγίου Όρους, σημαντικού πνευματικού κέντρου από τον 10ο αιώνα.
«Πολλοί στρατιωτικοί υποφέρουν ψυχικά και σωματικά από τα γεγονότα που συνέβησαν τα τελευταία τρία χρόνια. Πολλοί από αυτούς πάσχουν από διάφορες ασθένειες – είναι τραυματίες και πρέπει να συμβάλλουμε στη διαδικασία αποκατάστασής τους», δήλωσε ο π. Mykhailo Pasirskyi, Ουκρανός ορθόδοξος ιερέας που συνόδευσε τους άνδρες στο ταξίδι τους.
Η πλήρης εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 ξεκίνησε τον πιο θανατηφόρο πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά από περισσότερα από 70 χρόνια ειρήνης. Μέχρι τον Αύγουστο του 2024, η Αποστολή Παρακολούθησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στην Ουκρανία είχε καταγράψει σχεδόν 12.000 νεκρούς άμαχους πολίτες και περισσότερους από 24.000 τραυματίες στην Ουκρανία στο σύνολο. Ωστόσο, η Ρωσία αρνείται ότι στοχεύει αμάχους.
Όπως μετέδωσε το reuters.com, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε τον Δεκέμβριο του 2024 ότι 43.000 Ουκρανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν και 370.000 τραυματίστηκαν. Πρόσθεσε δε ότι η Ρωσία είχε χάσει σχεδόν 200.000 στρατιώτες. Η Μόσχα δεν έχει αποκαλύψει τις απώλειές της, αλλά έχει πει ότι τέτοιες εκτιμήσεις είναι υπερβολικές.
Ο Ivan Kovalyk, έκανε διάλειμμα, στην πρώτη γραμμή τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν οι άλλοι στρατιώτες τού ζήτησαν να φέρει ένα ραδιόφωνο, φαγητό και νερό. Καθώς έφερνε τα όσα του ζήτησαν, ξαφνικά μια οβίδα εξερράγη πιο δίπλα. Ο Kovalyk, 22 ετών, έχασε και τα δύο πόδια κάτω από το γόνατο και τώρα περπατά με προσθετικά μέλη.
Τώρα, τον μετέφεραν οι ίδιοι οι συμπολεμιστές του στα καλντερίμια και στις στενές σκάλες των αγιορείτικων μοναστηριών. Αλλά γενικά μπορούσε και περπατούσε χωρίς βοήθεια και. όπως αναφέρει, παραμένει θετικός.
«Φυσικά και με βοήθησε πολύ. Με βοήθησε να ανακουφιστώ από το άγχος», είπε για την επίσκεψη στον Άθω, την οποία σχεδιάζει να επαναλάβει. «Υπήρχε πάντα υποστήριξη από συγγενείς, φίλους, συμπολεμιστές, από το κράτος. Χωρίς όλα αυτά τίποτα δεν θα ήταν δυνατό».
Το Άγιον Όρος υπήρξε πνευματικό κέντρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας από τα βυζαντινά χρόνια. Είναι αξιοσημείωτο ότι η περιοχή του Αγίου Όρους προστέθηκε στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1988. Υπάρχουν μάλιστα αρχαία έθιμα που τηρούνται ακόμα και στις μέρες μας: για παράδειγμα, μόνο άνδρες επιτρέπεται να επισκέπτονται.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει μακροχρόνιους δεσμούς με το Άγιο Όρος και το 2016 ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επισκέφθηκε για να τιμήσει τα 1.000 χρόνια από τότε που οι Ρώσοι μοναχοί εγκαταστάθηκαν για πρώτη φορά εκεί. Αλλά η Ελλάδα, ως μέλος του ΝΑΤΟ, έχει στηρίξει την Ουκρανία στον πόλεμο, πράγμα το οποίο κλυδώνισε τις σχέσεις της με τη Μόσχα. Βέβαια, οι Ουκρανοί στρατιώτες επισκέφθηκαν μόνο ελληνορθόδοξους χώρους.
Για να φτάσουν στα επιβλητικά και απόκρημνα μοναστήρια, οι στρατιώτες οδήγησαν στους ελικοειδείς δρόμους της χερσονήσου που κατηφορίζουν προς το Αιγαίο Πέλαγος.
Έλαβαν τη θεία κοινωνία, ο ένας δίπλα στον άλλον, κατά την επίσκεψή τους σε μικρά παρεκκλήσια. Επίσης, έφτιαξαν λίστες με αγαπημένα τους πρόσωπα για τα οποία ήθελαν να προσευχηθούν. Πριν ή μετά τις λειτουργίες, μιλούσαν, κάπνιζαν και έβγαζαν φωτογραφίες από τα μπαλκόνια με θέα στη θάλασσα, σύμφωνα με το reuters.com
«Ήδη παρατηρούμε πως αυτές οι πέντε ημέρες που πέρασαν στο Άγιο Όρος ισοδυναμούν με τουλάχιστον έναν χρόνο αποκατάστασης στην Ουκρανία, σε νοσοκομεία ή άλλα ιατρικά κέντρα», δήλωσε ο Orest Kavetskyi, περιφερειακός αξιωματούχος του Λβιβ, ο οποίος συνέβαλε στην οργάνωση του ταξιδιού.
«Όταν επισκέφθηκα τον Άθω, ένιωσα τη χάρη και την ευλογία του Θεού καθώς και το μεγαλείο του Άθω», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ukrainian soldiers with marks of war from a three-year conflict that has ravaged their homeland arrived at a monastery built on a cliff on the mountainous Athos peninsula in northern Greece, where they hoped to escape haunting memories of the battlefield https://t.co/P5ieXhYWTC
— Reuters (@Reuters) January 3, 2025
Μετάφραση: Κωνσταντίνος Μενύκτας