Του π. Ηλία Μάκου
Η ιστορική μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, μισογκρεμισμένη μέχρι σήμερα, αναστηλώνεται.
Χρήματα για την αποκατάστασή της διαθέτουν το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Πρεσβεία των ΗΠΑ στα Τίρανα και άλλοι δωρητές και έτσι το μνημείο αυτό θα ξαναποκτήσει την παλιά αίγλη του.
Χτίστηκε από πέτρα τοπική το 1582 και αγιογραφήθηκε το μεν καθολικό από τον αγιογράφο Μιχαήλ τον Λινοτοπίτη, ο δε νάρθηκας το 1617 από τον αγιογράφο Ιωάννη τον Κεστορατιώτη.
Ο ναός είναι τρίκογχος σταυροειδής με τρούλο και νάρθηκα, ενώ τον τρούλο διακοσμούν κόκκινοι πλίνθοι.
Οι μονές και οι ναοί στην Αλβανία είναι ένα ζωντανό γνώρισμα της Ορθοδοξίας, που ανάγεται στην ίδια την ουσία της, καθώς διατηρούν ως χώροι λατρείας την πίστη ότι ο Θεός έχει την πρωτοβουλία στην ιστορία της σωτηρίας του ανθρώπου. Και αυτό το βίωσαν και το βιώνουν οι Ορθόδοξοι της γειτονικής χώρας.
Οι μονές και οι ναοί δεν παύουν ποτέ να θυμίζουν ότι στην Ορθοδοξία, χωρίς να υπάρχει καμιά διακοπή της κίνησης από κάτω προς τα πάνω, προσλαμβάνεται ταυτόχρονα και μια οριζόντια κατεύθυνση. Ο ουσιαστικός παράγοντας στο έργο της λύτρωσης είναι η ίδια η Εκκλησία.
Έτσι η διάσωση των μονών και ναών και η προσέλευση σ΄ αυτούς, δεν αποτελεί απλά μια χρήσιμη πράξη ή μια ωφέλιμη και αξιοσύστατη ενέργεια, αλλά μια αυτόνομη και αδήριτη αναγκαιότητα.
Η ανάγκη ν’ αρπάξουμε τις ψυχές μας και να τις ανασηκώσουμε στο λίκνισμα του αγέρα, ψηλά στον ουρανό, να ατενίσουμε τη διάσταση μιας άλλης ζωής και να θυμηθούμε την ουσία μας και τον προορισμό μας.
Το προσκύνημα σε τέτοιους τόπους μας βοηθάει να συνειδητοποιήσουμε, στρεφόμενοι προς τον εαυτό μας, πόσα πρόσωπα εμποδίζονται να μπουν στη Βασιλεία του Θεού από την κακοτροπία τη δική μας, που πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε μέσα σ’ αυτή.
