«Αλγεινή εντύπωση προκάλεσαν ο αυταρχικός τρόπος εκφράσεως, το αλαζονικό ύφος και η έλλειψις σεβασμού στους εκκλησιαστικούς θεσμούς (Ιερά Σύνοδο, Τοπική Εκκλησία, Επίσκοπο)» από τους τοπικούς άρχοντες, ανέφερε Μητροπολίτης Κυθήρων και Αντικυθήρων κ. Σεραφείμ σε δήλωσή του σχετικά με το ζήτημα του καθεστώτος διαχείρισης των Ιερών Προσκυνημάτων των Κυθήρων. Συγκεκριμένα, ο Μητροπολίτης κατηγορεί τον Δήμαρχο για ασυνεπή στάση, αναφέροντας ότι σε παλαιότερες συνομιλίες τους, ο ίδιος ο Δήμαρχος υποστήριζε τη διεκδίκηση των προσκυνημάτων από την Εκκλησία.
Αναλυτικότερα, ο Μητροπολίτης Κυθήρων και Αντικυθήρων κ. Σεραφείμ, με μια λεπτομερή δήλωση, τοποθετήθηκε σχετικά με το ζήτημα του καθεστώτος διαχείρισης των Ιερών Προσκυνημάτων των Κυθήρων, μετά την πρόσφατη απόρριψη των προσφυγών από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Αυτή η εξέλιξη ήρθε ως αποτέλεσμα της αντιπαράθεσης για το ζήτημα της ιδιοκτησίας και της διαχείρισης των Προσκυνημάτων, για το οποίο η Ιερά Μητρόπολη Κυθήρων και η Εκκλησία της Ελλάδος είχαν προσφύγει δικαστικά.
Η κοινή δήλωση του Δημάρχου Κυθήρων και Αντικυθήρων κ. Ευστρατίου Χαρχαλάκη και του Προέδρου της Επιτροπής Εγχωρίου Περιουσίας κ. Ευάγγελου Βενάρδου ανέφερε ότι η τοπική Εκκλησία εξήλθε “διττά ηττημένη” από αυτή τη δικαστική μάχη. Ο Μητροπολίτης Σεραφείμ, απαντώντας, εξέφρασε την άποψη ότι η Εκκλησία δεν είναι ηττημένη και τόνισε πως η τοπική Εκκλησία έκανε το ιεροκανονικό της καθήκον, υπερασπιζόμενη τα δικαιώματά της.
Στη δήλωσή του, ανέφερε: «Η Τοπική Εκκλησία των Κυθήρων έκαμε το ιεροκανονικό της χρέος, δεν βγήκε ηττημένη. Ηττώνται και συντρίβονται οι πολέμιοι της Εκκλησίας, όταν αντιτίθενται στο Ιερό της Σύνταγμα, που είναι η Αγία Γραφή και οι Ιεροί Κανόνες των Αγίων Πατέρων των Οικουμενικών Συνόδων». Ο Μητροπολίτης τόνισε ότι οι πνευματικοί νόμοι λειτουργούν αμείλικτα, και όσοι τους παραβιάζουν θα υποστούν τις συνέπειες.
Η Ιερά Μητρόπολη Κυθήρων, όπως ανέφερε, αναμένει τις λεπτομέρειες της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς και το σκεπτικό βάσει του οποίου απορρίφθηκαν οι προσφυγές που είχαν κατατεθεί από κοινού με την Εκκλησία της Ελλάδος. Η Νομική Υπηρεσία της Μητρόπολης βρίσκεται σε αναμονή για να εξετάσει τις επόμενες κινήσεις της, ενώ ο Μητροπολίτης εξέφρασε την ελπίδα για ευνοϊκές εξελίξεις στο μέλλον.
Ο Μητροπολίτης ολοκλήρωσε τη δήλωσή του με την υπενθύμιση ότι η Εκκλησία υπερασπίζεται τις αξίες της και δεν υποχωρεί μπροστά στις προκλήσεις, επιμένοντας ότι οι θρησκευτικοί και νομικοί κανόνες πρέπει να γίνονται σεβαστοί.
Διαβάστε την επιστολή του Μητροπολίτη Κυθήρων:
Απαραίτητες απαντήσεις – εξηγήσεις για τα Ιερά Προσκυνήματά μας
Πληροφορήθηκα το περιεχόμενο της κοινής δηλώσεως του κ.Δημάρχου Κυθήρων & Αντικυθήρων και του κ.Προέδρου της Εγχωρίου Περιουσίας ΕΕΠΚΑ, μετά την πρόσφατη απόφασι του Σ.τ.Ε., για τα Ιερά μας Προσκυνήματα. Κατά κοινή ομολογία προκάλεσαν αλγεινή εντύπωσι ο αυταρχικός τρόπος εκφράσεως, το αλαζονικό ύφος και η έλλειψις σεβασμού στους εκκλησιαστικούς θεσμούς (Ιερά Σύνοδο, Τοπική Εκκλησία, Επίσκοπο). Ακόμη και η αντιμετώπισίς μας ως εχθρών και αντιπάλων και όχι ως εκκλησιαστικών φορέων, οι οποίοι έχουμε τις αρχές μας, τον τρόπο ζωής και ενεργείας, που καθορίζουν οι Ιεροί Κανόνες και η 20 αιώνων Εκκλησιαστική Παράδοσις, και την πρακτική της εκκλησιαστικής πορείας και δράσεως, κρίνεται απαράδεκτος και ανοίκειος. Και επειδή στην δήλωσι αυτή στοιχειοθετούνται έωλες κατηγορίες για άκριτες και διχαστικές ενέργειές μου επί πνευματική ζημία των συμπολιτών μας, παρ’ ότι κατά το υπόδειγμα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού σιωπώ ενίοτε, εν τούτοις είμαι υποχρεωμένος, για την αποφυγή του σκανδαλισμού του Ποιμνίου μου, να ειπώ τον λόγον του Σωτήρος μας που είπε προς τον υπηρέτην, ο οποίος τον ερράπισε : «ει κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού, ει δε καλώς, τι με δέρεις;…». Γι’ αυτό σύντομα θα δώσω ωρισμένες εξηγήσεις και απαντήσεις για θέματα, που με αφορούν και αναφέρονται στην ως άνω δήλωσι:
- Με πρωτοφανήθρασύτηταχαρακτηρίζονται ως «αναίτιες και προκλητικές οιπροσφυγές της Μητροπόλεως Κυθήρων και της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενώπιον τούΣυμβουλίου της Επικρατείας». Κατηγορούνταιευθέως ως άφρονες και επιπόλαιοιοΜητροπολίτης, τα μέλη τούΜητροπολιτικούμαςΣυμβουλίου,ηΙερατική Σύναξιςτών Κληρικών μας και ολόκληρη ηΙεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος(είναι προφανές πόθεν εκπορεύονται οιαιτιάσεις αυτές). Είχαμε το νόμιμο δικαίωμα της προσφυγής στο Σ.τ.Ε., με την επικαιροποίησι του Π.Δ. 272/85, για να διεκδικήσωμε τα Ιεροκανονικά και συνταγματικά δικαιώματα της Εκκλησίας. Ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος (Κ.Χ.) είναι νόμος του Κράτους (Ν.590/1977), που συμπεριλαμβάνεται στο Σύνταγμα της Ελλάδος. Και το Σύνταγμα της Ελλάδος κατοχυρώνει την ισχύν των Θείων και Ιερών Κανόνων της Εκκλησίας μας. Αυτό σημαίνει ότι οι Ιερές Μονές, και όταν μετά πάροδον χρόνων ή αιώνων λειτουργούν ως Ιερά Προσκυνήματα δεν χάνουν την αρχικήν τους ιδιότητα ως Μονών. Και ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης (Κ.Χ.) επακριβώς τα της λειτουργίας τόσον των Ι. Μονών, όσον και των Ι. Προσκυνημάτων. Ο 24ος Κανόνας της 4ης Οικουμενικής Συνόδου είναι σαφέστατος: «Τα άπαξ καθιερωθέντα Μοναστήρια κατά γνώμην Επισκόπου μένειν εις το διηνεκές (παντοτινά) Μοναστήρια και τα ανήκοντα αυτοίς πράγματα φυλάττεσθαι και μηκέτι γίνεσθαι ταύτα κοσμικά καταγώγια· τους δε συγχωρούντας τούτο γίνεσθαι (=όσοι δηλ. επιτρέπουν να γίνεται αυτό), υποκείσθαι (να υπόκεινται) τοις των Κανόνων επιτιμίοις» (εις τα επιτίμια των Ιερών Κανόνων).
- Κατά ταύτα, είτε Μοναστήρι, είτε Ιερό Προσκύνημα είναι, ηλειτουργία των καθορίζεται από τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας, δηλ. από το Σύνταγμα.Και λέγοντες Σύνταγμα εννοείται το ισχύον Ελληνικό Σύνταγμα, όχι το Σύνταγμα της Αγγλοκρατίας ήτών Ιονίων νήσων του 19ου αιώνος. Ο Κ.Χ. ορίζει για τα Ιερά Προσκυνήματα της Εκκκλησίας της Ελλάδος Πρόεδρο τον οικείο Μητροπολίτη. Και αυτό ακόμη το Πανελλήνιο Ιερό Ίδρυμα της Παναγίας της Τήνου προεδρεύεται υπό του Μητροπολίτου (Ν.349/1976). Εξαίρεσιν αποτελούν στον Ελλαδικό χώρο τα Ιερά Προσκυνήματά μας, της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας και της Αγίας Μόνης. Υπήρχε και άλλη εξαίρεσις, το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά Βεροίας, αλλά με απόφασι του ιδίου (Ε΄) Τμήματος του Σ.τ.Ε. αντικατεστάθη προ 9ετίας περίπου ο λαικός Πρόεδρος υπό του Μητροπολίτου Βεροίας (υπόθεσις, η οποία δημιούργησε το «δεδικασμένον», αλλά…). Δεν ήταν λοιπόν, «αναίτιες και προκλητικές οι προσφυγές», αλλά είχαν κανονικό και συνταγματικό έρεισμα.
- Με τις προσφυγές μας στο Σ.τ.Ε. ζητήσαμε, κατά την κοινή δήλωσι,«κατ΄ουσίαν την μεταβολή τούαπ΄αιώνων ισχύοντος καθεστώτος διοίκησης και διαχείρισης των ΙερώνΠροσκυνημάτων Κυθήρων, σύμφωνα με το οποίο αυτά συνιστούν κοινή περιουσία τούΚυθηραικούΛαού». Άλλη φορά οκ.Δήμαρχοςείπεότι το ισχύον καθεστώς «έχει μακραίωναιστορία». Και προ καιρούείπε ότι τα Ιερά Προσκυνήματα είναι περιουσίατούΔήμου από το 1986. Τι απ’ όλα ισχύει; Τα δύο αυτά Ιερά Προσκυνήματα της Μυρτιδιώτισσας και της Αγίας Μόνης ήταν παλαίφατες Ιερές Μονές (περί τα μέσα του 15ου αιώνος εκτίσθη η πρώτη, και, κατ’ άλλην πληροφορίαν, είναι παλαιότερη, και στο δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνος η άλλη).
- Για την ιστορία και την ιστορικήδιαδρομή των πάλαι ποτέ ακμασασών Ιερών Μονών και σημερινών Ιερών Προσκυνημάτων δύναται να ανατρέξηοερευνητής στους Κώδικας των Κυθηρίων Επισκόπων Κυθήρων, από τον Κώδικα τούΕπισκόπου Νεκταρίου Βενέρη (αρχές 18ουαι.) μέχρι τον τελευταίως εκδοθέντα ΚώδικατούΕπισκόπου Κωνσταντίνου Στρατούλη (τέλος 19ου αι.), τους οποίους εξέδωκε φιλοτίμως και φιλοπόνως η«Εταιρεία Κυθηραικών Μελετών». Αυτές είναι οιαψευδείς πηγές της τοπικής μας Εκκλησιαστικής Ιστορίας. Φερ’ ειπείνστόνΚώδικα τούΕπισκόπου Νικηφόρου Μόρμορη (1758-1770) σημειώνεται σε Αρχιερατικό του Γράμμα (28/7/1760) «… μας εβεβαίωσαν ότι έκπαλαι ήταν (η Αγία Μόνη) κοινόβιον Μοναχών, ο καιρός έφθειρε την κτίσιν της Εκκλησίας, εξάλειψεν τας εικόνας και τα κελλία…» (σελ. 11). Ο δε Κώδικας του Επισκόπου Ευγενίου Μαχαιριώτη (1857-1877) στον αναλυτικό «Πειθαρχικό Κανονισμό», δηλ. τας «Αρχιερατικάς διατάξεις, αφορώσας την Ιεράν Μονήν των Μυρτιδίων και τας λοιπάς της Νήσου ταύτης Κυθήρων» περιλαμβάνει τέσσαρα κεφάλαια: α) «Περί Ηγουμένου και των καθηκόντων αυτού» β) «Περί Εφημερίου (της Ιεράς Μονής) και των καθηκόντων αυτού», γ) «Περί των Μοναχών και Δοκίμων και των καθηκόντων αυτών εν γένει» και δ) «Πειθαρχικαί ποιναί παρά του Ηγουμένου επιβαλλόμεναι» (σελ. 11). Καλόν είναι, λοιπόν, να ακριβολογούμε και να μην αοριστολογούμε…
- Τα τρία πρώτα Διατάγματα του20ούαιώνος, που αφορούν την Εγχώριο Περιουσία (Β.Δ. 1920, Π.Δ. 1941 και Π.Δ. 1943, τα δύο τελευταία ορίζουν ως Πρόεδρο τον Μητροπολίτη Κυθήρων)που είναι πολύ σύντομα, δεν κάνουν ούτε απλή αναφορά στα Ιερά Προσκυνήματα των Κυθήρων. Ενώ το τελευταίο Π.Δ. του 20ου αιώνος (Π.Δ. 272/85), το υπό την καθοδήγησιν του Συνταγματολόγου συμπολίτου μας Καθηγητού εκδοθέν, κάνοντας τεράστια άλματα, όχι μόνο την διοίκησι και διαχείρισι των Ιερών μας Προσκυνημάτων έδωκε στο εκ λαικών και μόνον αποτελούμενον Δ.Σ. της Ε.Ε.Π.Κ.Α., αλλά και ώρισε η περιουσία τους να ανήκει αρχικά στις Κοινότητες της νήσου και μεταγενέστερα στον Δήμο Κυθήρων!!! Ο σεβαστός κ.Καθηγητής, όμως, εγνώριζε το Εκκλησιαστικό και το Κανονικό Δίκαιο. Και ότι τα Εκκλησιαστικά και Μοναστηριακά πράγματα είναι «ανεκποίητα» και «εκτός συναλλαγής». Είναι, λοιπόν, «αναίτιες και προκλητικές οι προσφυγές μας»;
- Η τοπική παράδοσις των Κυθήρων θεωρεί τα Εκκλησιαστικά και Μοναστηριακά (κτήματα και πράγματα) ως «Αγιάτικα» (και όλως ιδιαιτέρως τα περιουσιακά στοιχεία της Παναγίας μας της Μυρτιδιώτισσας). «Θα περνάς από τα «Αγιάτικα» και θα τινάζεις την σκόνη από τα παπούτσια σου». Αυτό σημαίνει ότι οι πατεράδες, παππούδες και πρόγονοι του Παναγιοσκέπαστου αυτού νησιού έδιναν, δώριζαν και πρόσφεραν κτήματα και κάθε είδους δωρεά και ποτέ, μα ποτέ δεν έπαιρναν από τα «Αγιάτικα». Το θεωρούσαν ως ιεροσυλία, που είναι βαρύ αμάρτημα. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για «αδιαμφισβήτητα ιστορικά και νομικά δεδομένα», ούτε για «ιστορικό και νομικό και θρησκευτικό καθεστώς αιώνων», όπως καταδείχθηκε πιο πάνω, αλλά για νομική αυθαιρεσία της δεκαετίας του 1980 από την τότε Κυβέρνησι, η οποία, όταν αντικανονικώς επεχείρησε να δημεύση την Μοναστηριακή Περιουσία, ωρισμένα Μοναστήρια προσέφυγαν στο Ευρωπαικό Δικαστήριο, δικαιώθηκαν κατά πάντα, και το Ευρωπαικό Δικαστήριο επεδίκασε βαρύτατο πρόστιμο στην Ελληνική Πολιτεία, εάν τολμούσε να κατασχέση την Μοναστηριακή Περιουσία. Αυτό δεν αποτελεί ένα άλλο, παρεμφερές «δεδικασμένο»;
- Με την «δυναμική παρέμβαση του Συνταγματολόγου κ. Γ. Κασιμάτη επανέφεραν τη λαική διοίκηση, ομαλότητα και δημοκρατική κανονικότητα στον θεσμό», λέγει στη συνέχεια ηδήλωσις. Αυτά είναι «παχειά λόγια», «λόγια τούαέρος». Στη διοίκησι και διαχείρισι ενός ΙερούΠροσκυνήματος συμμετέχει και το λαικό στοιχείο, όπως και στα Εκκλησιαστικά Συμβούλια των Ιερών Ναών. Όμως, επειδή τα Ιερά Προσκυνήματα δεν είναι ευαγήΙδρύματα (όπως το Γηροκομείο, το Νοσοκομείο) οιΙεροί Κανόνες, που διέπουν την λειτουργία τους, ορίζουν τα της διοικήσεως, και οπωσδήποτε την παρουσία τούΙερούΚλήρου, που δεν εμποδίζει την «ομαλότητα και δημοκρατική κανονικότητα στον θεσμό». Διαφορετικά είναι προφανής οκίνδυνος να πέσωμε σε μοντέλα προτεσταντικούτύπου. Ούτε είναι κανονικό και νόμιμο τα Ιερά Προσκυνήματα να μην έχουν δική τους νομική υπόστασι (Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου), όπως τα ορίζουν οιΚανονισμοί της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, τους οποίους (Κανονισμούς) μέμφεται ηεν λόγωκοινή δήλωσις ως «λαθραίους»και άνευ σημασίας, αλλά να ανήκουν στους Ο.Τ.Α. (Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης)!Το εγκρίνει αυτό το Ελληνικό Δημόσιο;
- Η Τοπική Εκκλησία των Κυθήρων έκαμε το ιεροκανονικό της χρέος, δεν βγήκε ηττημένη. Ηττώνται και συντρίβονται οι πολέμιοι της Εκκλησίας, όταν αντιτίθενται στο Ιερό της Σύνταγμα, που είναι η Αγία Γραφή και οι Ιεροί Κανόνες των Αγίων Πατέρων των Οικουμενικών Συνόδων. Λειτουργούν τότε οι πνευματικοί νόμοι και ουαί και αλλοίμονον στους παραβάτες των, αυτούς που εν γνώσει τους αντιστρατεύονται στο θέλημα του Θεού. «Ο γνούς και μη ποιήσας δαρήσεται πολλάς». Ο κ.Δήμαρχος, που τώρα είναι δριμύς κατήγορος, πριν γίνει Πρόεδρος της Εγχωρίου και μετά Δήμαρχος Κυθήρων και Αντικυθήρων ήταν θερμός συνήγορος της Εκκλησίας. Μου έλεγε: «Αν δεν πάτε τώρα στο Υπουργείο Εσωτερικών να πάρετε τα Ιερά Προσκυνήματα δεν θα τα πάρετε ποτέ». Και όχι μόνο σε μένα, αλλά και σε άλλα πρόσωπα, που υπηρετούσαν στην Ιερά Σύνοδο και είναι σήμερα Αρχιερείς, ακόμη και στον νομικό Σύμβουλο της Ιεράς Συνόδου, υπεστήριζε τα ίδια. Και τώρα; Όλοι κάνουμε λάθος; Και αυτός ακόμη ο μακαριστός Προκάτοχός μου Κύριλλος, που προσέφυγε στο Σ.τ.Ε. για την ίδια υπόθεσι και ο κ.Δήμαρχος τον υπεραγαπούσε και υπερεκτιμούσε, ήταν παράφρων; Αν έλειπαν οι παρεμβάσεις πολιτικών και άλλων προσώπων, δεν θα είχαμε αυτό το αποτέλεσμα. Και εξηγούμαι: Αρχές Απριλίου του έτους 2017, που κατετέθησαν οι προσφυγές της Ιεράς Μητροπόλεως και της Ιεράς Συνόδου στο Σ.τ.Ε., ένα «αόρατο χέρι», αυθωρεί και παραχρήμα, δεν άφησε να εισαχθή η υπόθεσις απ’ ευθείας στην Ολομέλεια του Σ.τ.Ε., όπου έπρεπε να εκδικασθή λόγω επικλήσεως της αντισυνταγματικότητος του προσβαλλομένου νόμου, όπως συνήθως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν μάλιστα συμπροσφεύγει και η Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά την έστειλε στο Ε’ Τμήμα. Και τώρα, ενώ πρώην Ανώτατοι Δικαστικοί εν τιμή μας διεβεβαίωναν ότι, λόγω επικλήσεως αντισυνταγματικότητος του νόμου, θα παρεπέμπετο στην Ολομέλεια (όπως μετά την επανεκλογή του εδήλωσε στη συνέντευξί του στο «Τσιρίγο FM» ο κ. Πρόεδρος της Εγχωρίου, δηλ. ότι ενδέχεται η υπόθεσις των Ιερών Προσκυνημάτων να παραπεμφθή στην Ολομέλεια του ΣτΕ), μετά την άφιξι του Υπουργού – Εκπροσώπου της Κυβερνήσεως για τον εορτασμό της επετείου των 80 χρόνων από της απελευθερώσεως από τον Γερμανικό ζυγό, ήχησαν τα «τύμπανα της νίκης», ενώ η απόφασις του ΣτΕ βγήκε μετά 15νθήμερο (αν βέβαια δεν ήταν τυχαίο το γεγονός αυτό), και
- Από τη Νομική Υπηρεσία της Ι. Μητροπόλεώς μας ελάβαμε στις 11 Οκτωβρίου 2024 e-mail που μας έγραφε: «Πληροφορηθήκαμε ηλεκτρονικώς ότι οιασκηθείσες αιτήσεις ακυρώσεως τούΠ.Δ. της Ι. Μητροπόλεως Κυθήρων και της Εκκλησίας της Ελλάδος, απερρίφθησαν. Προς το παρόν δεν έχουμε τις αποφάσεις και το σκεπτικό τους. Θα επανέλθουμε». Το ίδιο πιστεύω να αναμένη και η Νομική Υπηρεσία της Εκκλησίας της Ελλάδος, τις αποφάσεις και το σκεπτικό, με το οποίο το εν λόγω Τμήμα του Σ.τ.Ε. απέρριψε τις περί αντισυνταγματικότητος του εν θέματι νόμου προσφυγές μας. Αναμένουμε και εμείς.
† Ο Κυθήρων & Αντικυθήρων Σεραφείμ
Πηγή: kythera.news