Την Κυριακή, 13 Οκτωβρίου 2024, το απόγευμα, στον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής Πισοδερίου Πρεσπών, με αφορμή την επέτειο 120 ετών από την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα και των 120 ετών από τον θάνατο του Παύλου Μελά, πραγματοποιήθηκε Επιστημονική Εσπερίδα, με θέμα: «Ο Μακεδονικός Αγώνας συνεχίζεται… Η συμβολή της ιστορικής επαρχίας των Πρεσπών στον Μακεδονικό Αγώνα».
Την Εσπερίδα διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας σε συνεργασία με τον Δήμο Πρεσπών και το Ίδρυμα Εθνικού και Θρησκευτικού Προβληματισμού «Μέλαθρον Αναστασίου-Ιουλίας Μπίλλη» (Ι.Ε.Θ.Π.), τον συντονισμό είχε ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθανάσιος Αγγελόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ι.Ε.Θ.Π., και τη γραμματειακή υποστήριξη ο Δρ. Δήμος Ισπυρίδης, Διευθυντής Β´ Γυμνασίου Φλώρινας, Τακτικό Μέλος του Ι.Ε.Θ.Π.
Η Επιστημονική Εσπερίδα ξεκίνησε με το Αρχιερατικό Τρισάγιο από τον Μητροπολίτη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Ειρηναίο, εντός του Ιερού Παρεκκλησίου του Αγίου Χαραλάμπους Πισοδερίου Πρεσπών, τόπο ταφής της κεφαλής του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά. Επακολούθησε ο εναρκτήριος χαιρετισμός του Μητροπολίτου Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Ειρηναίου, ο οποίος κήρυξε την έναρξη της Επιστημονικής Εσπερίδας, κατόπιν οι χαιρετισμοί του Βουλευτή Νομού Φλώρινας κ. Σταύρου Παπασωτηρίου, του Αντιπεριφερειάρχη της Περιφερειακής Ενότητας Φλώρινας κ. Αθανασίου Τάσκα και του Δημάρχου Πρεσπών κ. Γεωργίου Στεργίου.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα, τον λόγο έλαβαν οι Καθηγητές και Ερευνητές του Ιδρύματος Εθνικού και Θρησκευτικού Προβληματισμού. Με τις εμπεριστατωμένες και τεκμηριωμένες εισηγήσεις τους, παρουσίασαν τα διάφορα θέματά τους, που αφορούσαν άγνωστες πτυχές της Εκκλησιαστικής και Εθνικής Ιστορίας του Μακεδονικού Αγώνα και της ιστορικής Επαρχίας Πρεσπών.
Ομιλητές ήταν οι:
- Μιχαήλ Τρίτος, Ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., με θέμα: «Ο Μακεδονικός Αγών. Η Εθνική και Εκκλησιαστική του διάσταση».
- Αρχιμ. Ειρηναίος Χατζηεφραιμίδης, Ομότιμος Καθηγητής Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Π.Δ.Μ., με θέμα: «Παύλος Μελάς: Ο Αγώνας Του-Η Θυσία Του».
- Αθανάσιος Καραθανάσης, Ομότιμος Καθηγητής Α.Π.Θ. και Καθηγητής Πανεπιστημίου Λευκωσίας, με θέμα: «Δράσεις Μακεδονομάχων στις Πρέσπες».
- Ηλίας Μογλενίδης, Υπ. Δρ. Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., Δ/ντής Βιβλιοθήκης & Ιστορικού Αρχείου Ι.Ε.Θ.Π., με θέμα: «Μακεδονομάχισσες ηρωίδες και Εθνομάρτυρες γυναίκες της Επαρχίας Πρεσπών κατά τον Μακεδονικό Αγώνα».
Η Επιστημονική Εσπερίδα περατώθηκε με την κατακλείδα του Μητροπολίτου Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ. Ειρηναίου, ο οποίος απένειμε στους συντονιστές και στους ομιλητές Τιμητικές Διακρίσεις.
Τέλος, τόσο ο Μητροπολίτης όσο και ο Συντονιστής, ευχαρίστησαν το ακροατήριο για την αθρόα προσέλευσή του στην Εκδήλωση.
Πριν από την αναχώρηση των συμμετεχόντων, κατηχητικά σχολεία όλων των ηλικιών από την ενορία του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Παντελεήμονος Φλώρινας απέδωσαν τραγούδια της Μακεδονίας, αφιερωμένα στο Μακεδονικό Αγώνα.